Fırın Küreği

Ekmek, oldukça önemli bir besindir. Hatta yaşamın vazgeçilemeyen temel kaynaklarındandır. İnsanoğlu var olduğu günden bu yana ekmeğe ihtiyacı olmuştur. Ekmek o kadar değerlidir ki atasözlerimize de çeşitli şekillerde yansımıştır. Ekmek deyince aklımıza gelen bir diğer şey ise ekmek fırınlarıdır. Ekmeği sıcak sıcak aldığımız fırınlar. Tabi ki de fırınların vazgeçilmezi Fırın Küreği gelir aklımıza.
Fırın Küreği, ekmek yapımı için vazgeçilemeyen nitelikte bir unsurdur. Durum böyleyken Fırın Küreği yapımı işi de ciddi bir önem taşır. Nitekim Fırın Küreği yapımı çok eskilere dayanmaktadır. En az insanlık tarihi kadar eski bir geleneğe sahiptir. Ülkemizde de kahvaltıda, öğle yemeğinde, akşam yemeğinde ekmek tüketilmektedir. Durum böyle olunca bu ihtiyacı karşılamak için fırınlar kurulmuştur. Yukarıda değindiğimiz üzere Fırın Küreği de bir önem kazanmaktadır.
Fırın Küreği yapımı , Türkiye’nin hemen hemen her ilinde yapılan bir iş olmakla beraber doğu illerimizde bu işin daha da yaygın olduğunu söylemek mümkün. Bunun nedeni ise fırıncılık geleneğinin gelişmiş olmasıyla doğrudan ilişkilidir. Belli başlı örnekler olarak: Şanlıurfa, Diyarbakır, Konya, Hatay vs. gibi illerimizi saymak mümkündür. Özkanlar Fırın Küreği firmasında da büyük bir özen ve dikkatle Fırın Küreği üretimi yapılmaktadır. Diğer illere de buradan satışı sağlanmakta ve fırınların ihtiyacı olan Fırın Küreği temin edilmektedir.
Tüketilen ekmeğin cinsine göre fırınların olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin; pide fırınları, taş fırınlar olduğunu ifade edebiliriz. Durum böyle olunca üretilen ekmek değişmektedir. Türkiye’nin kimi illerinde Trabzon Ekmeği, Taş Fırın ekmeği, Ordu Ekmeği gibi ekmekler üretilmektedir. Her bir ekmek üretimi için kullanılan malzeme de elbette değişkenlik göstermektedir. Buna bağlı olarak da fırın kürekleri çeşitlilik göstermektedir; francala küreği, lahmacun küreği vs.

Malzeme Neyse Ürün de O

Fırın küreği deyip geçmemek lazım. Kullanılan malzemenin cinsi oldukça önemlidir. Fırın kürekleri çoğunlukla gürgenden yapılmakla birlikte her gürgenden fırın küreği yapılamaz. Kimisi selülozdan üretilir, kimisi de gürgenden üretilir. Her etin yahnisi yenmez, diye boşuna dememiş atalarımız.

Kuşaktan Kuşağa Fırın Küreği

Fırın Küreği işini üstlenen ustalar genellikle bu işi usta-çırak ilişkisine bağlı olarak yapmaktadırlar. Usta-çıraklık ilişkisinin olmazsa olmazı da elbette ki işini severek yapmaktan geçer. Başka türlü bu iş yürümez, sekteye uğrar. Nitekim Konya’da bu işi oğlu ile beraber yapan Muzaffer Büyüközkan ile oğlu İsmail Büyüközkan bizim için birer örnek mahiyetindedirler. Ortak olarak faaliyet yürütmekte ve usta elleriyle fırın küreklerini yapmaktadırlar. Fırın Küreği işi her ne kadar unutulmaya yüz tutmuş meslekler arasında sayılsa da biz biliyoruz ki ekmek unutulmadıkça bu iş de unutulmayacaktır. Nasıl ki Özkanlar Fırın Küreği bu işi babadan oğula devir ede ede 150-160 yıldır yapıyorsa bundan sonra da bu işi yapacak kişiler elbette olacaktır.
Günümüzde teknolojik gelişmeler ve makineleşmeyle birlikte artık çok kısa bir sürede çok şeyler, ürünler yapılabilmektedir. Bu durum fırın küreği işiyle ilgilenenlerin işini baltalamaktadır. Fakat bahsettiğimiz ustalar işlerini canla , başla belki de aşkla yaptıkları için olsa gerek varlıklarını halen sürdürmektedirler.