Konya Fırın Küreği

Konya fırın küreği işçiliği eski bir geçmişe dayanmaktadır. Nitekim bu işi 55 yıl gibi uzunca bir süredir yapan ve halen yapmaya devam eden kişileri görmekteyiz. Bu işi yapanların öncüsü sayabileceğimiz Konyalı Muzaffer Büyük Özkan’dır. Fırın küreği işi yabana atılacak türden bir meslek değildir. Hele ki günümüzde pizza, lahmacun, etli ekmek gibi leziz ve nefis yiyeceklerin yapımında kullanıldığını düşündüğümüzde hayati bir öneme sahiptir. Bahsi geçen yiyecekler, fırın küreği olmaksızın düşünülemez.

Babadan Oğula Fırın Küreği Geleneği

Fırın küreği işi günümüzde babadan oğula geçen bir meslek halini almıştır. Konya’da ikamet eden fırın küreği yapımı ustası Muzaffer Büyüközkan ile oğlu İsmail Büyüközkan bunun canlı birer örnekleridir. Her ne kadar günümüz teknolojisi oldukça gelişmiş olsa da fırın küreği yapımı halen usta, emekçi ellerden çıkmaktadır. Fırın küreği yapımında ağaç oldukça önemli bir unsurdur . Hatta olmazsa olmazdır. Çünkü, fırın küreğinin ham maddesi tahtadır. Bu yüzden kullanılan ağaç önemli bir etkiye sahiptir. Muzaffer Büyüközkan bu fırın küreği yapımında gürgen ağacına ustalıkla şekil vermekte ve kaliteli kürekler ortaya koymaktadır. Nitekim, bu işin ustası olan Muzaffer Büyüközkan da bu görüştedir. Bunun yanı sıra usta-çırak ilişkisi oldukça önemli bir etkiye sahiptir. Usta, çırağını gereği gibi ve hatta en iyi şekilde yetiştirmelidir ki kaliteden ödün verilmesin. Konya fırın küreği yapımı ustası olan Muzaffer Büyüközkan da almış olduğu çıraklık-kalfalık eğitimi doğrultusunda bu işi devam ettirebilmesi için oğlu İsmail Büyüközkan’a bu işin inceliklerini öğretmiştir. İsmail, bu işin yapımını üstlenmiş ve isterse çocuğuna da bu işi öğretebileceğini belirtmektedir. Böylesi bir iş ancak ve ancak severek yapılacak türden bir iştir. Zanaat olmaktan çıkmış bir nevi sanat boyutundadır fırın küreği yapımı işi. Muzaffer Büyüközkan, sevmeseydi bu işi yapamayacağını ifade etmiştir. Sevmeseydi 55 yıl boyunca bu işi yapamazdı herhalde. Sanatla, aşkla ve tutkuyla bağlılık söz konusudur.

Fırın Olan Her Yere Kürek

Konya fırın küreği gelişen teknolojiyle birlikte ihtiyaçlara cevap vermeye çalışmaktadır. Muzaffer Büyüközkan ile oğlu İsmail Büyüközkan, Özkanlar Fırın Küreği işletmesiyle Türkiye’nin hemen hemen her iline Konya fırın küreğini göndermektedir . Gelişen ihtiyaçlara ve nüfusun artmasına paralel olarak fırın sayısında büyük bir artış gözlemlenmiştir. Durum böyle olunca da fırın küreği ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu ihtiyaca cevap vermek adına Özkanlar Fırın Küreği işletmesi İstanbul, İzmir, Ankara ve daha birçok ile fırın küreği, lahmacun küreği, etli ekmek küreği satmaktadır. Gerek Konyalılar gerekse başka illerden gelip Özkanlar Fırın Küreği işletmesinden fırın küreği alanlar ortak paydada buluşmaktadır. O da şudur: Bu usta ellerden çıkan fırın küreğiyle yapılan lahmacun, pizza, etli ekmek çok lezzetli ve nefis bir tada sahip.
Fırın küreği yapım işi aslında Konya iline has değildir. Diyarbakır’da ve Şanlıurfa’da da fırın küreği yapımı işini üstelenen usta ellerin olduğunu görüyoruz. Benzer şekilde,bahsi geçen illerdeki(Şanlıurfa ve Diyarbakır) fırın küreği yapımı ustaları da ürünlerini çok geniş yelpazede satmaktadırlar.